SERN Inagura Centru Treinamentu Iha Sanfuk

                           

SERN Inagura Centru Treinamentu Iha Sanfuk

SUAI-Governu liu husi Secretaries Estadu Rekursu Naturais Alfredo Pires Kuarta (27/06) semana kotuk Halo Inagurasaun ba Centru Treinamentu ba Joventude sira iha Aldeia Sanfuk, Suku Kamanasa, Sub-Distrito Suia, Distrito Covalima.

            Centru Treinamentu ida ne’e simples, ida ne’ebe populasaun husi Aldeia Sanfuk rasik maka hodi harii uma refere, depois maka governu liu husi SERN ajuda buat ruma ba sira nia Centru ne’e rasik.

            “Centru treinamentu ne’e primeiru atu loke ne’e ita sei hahu ho lian ingles, ne’ebe governu sei bolu treinador sira husi Sols, ne’ebe sira iha espriensia barak kona ba atu hodi hanorin ita nia populasaun sira iha fatin ida ne’e” SERN Alfredo Pires ba Jornalista sira iha Sanfuk.

            Alfredo hasktuir katak sira mai atu hanorin ho lian ingles ba ita nia povu sira ne’ebe sira nia rai hetan afeitadu ba Suai Supply Base, ita komesa lai ho povu Sanfuk hanesan projetu pilotu ida hare oinsa ita bele hanorin ita nia populasaun.

            Alfredo Pires reforsa katak loke Centru Treinamentu ida ne’e la’os fo hanorin deit ba joven sira maibe sei involve ferik ho katuas sira hotu atu bele mai tuir kursu ida ne’e.       

            Alfredo Pires fiar katak ho oportunidade ida ne’e populasaun husi Kamanasa, Sanfuk  sei aproveita prossesu ida ne’e hodi bele hadi’a sira nia an iha futuru mai.

            Maibe ida ne’e kona ba lian ingles deit ho sasan ki’ik oan sira seluk, kona ba treinamentu bo’ot ne’e ita sei hala’o iha Centru Treinamentu bo’ot ida ne’e governu planu ona atu harii iha Akar Laran.

            Orsamentu kona ba fatin treinamentu iha Sanfuk, primeiru populasaun sira rasik mak harii, maibe governu so ajuda deit kadeira, semente hodi nahe uma laran, governu la’os ajuda deit ba iha Aldeia Sanfuk, maibe governu mos kontinua fo apoiu atu hodi loke tan Centru treinamentu ida ba populasaun iha Aldeia Fatuisin, Suku Kamanasa.

Iha fatin hanesan SERN Alfredo Pires rekuinese katak to’o oras ne’e populasaun husi Suku Kamanasa sei dauk intrega rai pedasuk ida ba iha estadu ka governu ,saida mak konkretamente governu halo, mak povu dehan katak sira pronto simu Suai Suppply Base.

            “Ne’ebe ida ne’e governu koalia tiha ona, hodi sukat rai sira ne’e hotu, maibe iha ida rua mak sei duvidas, maibe populasaun maioria hakarak duni SSB atu mosu iha Kamanasa” dehan SERN Alfredo Pires ba Jornlasita (27/06) Kuarta loke Centru Treinamentu ba joventude sira iha Suku Kamanasa, Aldeia Sanfuk.

            Alfredo haktuir kata ida ne’e liu ona husi faze sosializasaun, identifika no verifika tiha ona dadus, agora ita tenke tama ba iha faze libertasaun rai nian, ne’e ita ko’alia kona ba prosesu konvensasaun Ida ne’e faze seluk la’os rekursu naturais mak tama deit, meibe sei tama mos Ministeriu Justisa, maibe tanba agora ita atu tama ona ba iha periode eleisaun nian, ne’ebe quinto governu mak sei hare ida ne’e” tenik nia.

Maibe SERN so halo klarafika deit mak ema sira ne’ebe maioria barak liu hakarak pronto simu SSB, mais depois ko’alia kona ba rai ne’e iha prosesu seluk,Tanba ita hare kona ba Lei rai ne’e sei dauk konsege promulga, uluk pronto tiha ona maibe ita nia prezidente mak sei dauk la promulga, tanba ida ne’e maka ita tenke hein quinto governu foun mai mak bele promulga.

Ho instrumentus legais ho vontade povu nian, ho diskusoens ita sei hetan solusaun ida ne’ebe di’ak, em jeralsaida maka governu hakarak halo mak ko’alia ona bebeik, projetu refere sei lakona populasaun nia uma maibe sei kona Povu nia to’os no natar.

Tuir Alfredo katak oras ne’e dadaun mos populasaun mos presija atu halo natar hodi moris, mais ita hare aban bainrua SSB okupa tiha ona natar fatin, entau governu tenke foti medidas ba ema manan fali sira nia moris tuir servisu ne’ebe sira halo iha SSB.

Kona ba natar governu sei muda, ba natar ita sei tama fali SSB hanesan kaer kareta, kaer kameneta bo’ot sira ne’e, halo logistiga fa’an modo ho buat sira hotu iha duni mudansa kona ba ema nia vida.

“Tuir ami nia hare ne’e iha ona mudansa positive, tanba ne’e atu halo parte dezemvolvimentu, halo parte modernizasaun ba nasaun ida ne’e nian, buat sira ne’e akontese tanba ita hare ita nia rai ne’e iha duni mina, ita iha osan atu hodi dezemvolve” haktuir Alfredo.      

            “Hatan konaba komunidade sira nia ezizensia to’o oras ne’e governu sei dauk resposta” Alfredo Pires hatan katak los duni komunidade barak mak hato’o sira nia sentimentu oi-oin kona ba projetu Supply Base tama iha Suai liliu ba sira ne’e mak afeitadu.

            “Maibe prosesu ne’e tanba ita moris iha Mundu Democrasia to’o iha tempu ida ita tur homutuk hodi ko’alia, depois lei mak sei determina kona ba governu, maibe ita hatene deit katak ai hun ida iha suai ho Same no Viqueque tenke folin ne’e hanesan labele sira ne’e liu fali malu ho cen ida” dehan Alfredo Pires.